Midnight in Paris: Hấp lực từ quá khứ

Câu chuyện lúc nửa đêm

Khi cùng vị hôn thê du hành đến Paris trong một kỳ nghỉ ngắn ngày, có lẽ Gil sẽ chẳng bao giờ biết được chuyến đi này sẽ thay đổi toàn bộ cuộc đời mình. Toàn bộ, từ cuộc hôn nhân mong manh và đầy trái nghịch sắp diễn ra trong phù phiếm, cho tới sự hoài cổ đã ăn sâu vào sự lãng mạn một cách bí ẩn của bản thân. Cho đến, quyển tiểu thuyết mà anh đang hoàn thành dang dở, viết mãi vẫn chưa xong.
 

   Gil là một nhà biên kịch phim Hollywood giỏi, nhưng cái anh muốn là trở thành một nhà văn thực thụ. Cuộc sống của anh ở Mỹ, trong những buổi tiệc xa hoa phù phiếm, rượu chè với giới thượng lưu và gia đình giàu có của vợ, nhưng điều khiến anh thích thú và mê đắm nhất lại là vẻ đẹp của Paris lúc vào đêm, khi trời mưa. Điều anh muốn là một cuộc đi bộ dọc những con phố cổ kính, ngắm bầu trời nước Pháp u ám và ướt át, nghĩ về những quá khứ hoài cổ tươi đẹp mà lộng lẫy, còn thứ anh có là một chiếc taxi, những buổi shopping hoang phí cùng một vị hôn thê và một bà sắp-mẹ-vợ cắm cẳn và cau có. Cuộc sống của Gil là vậy, anh lúc nào cũng tơ tưởng về những thứ không thuộc về bản thân mình, hay nói chính xác hơn, là không ở hiện tại. Trong con người của Gil có một thứ khao khát đến ám ảnh về quá khứ. Quá khứ đầy hấp lực và vinh quang.

   Trong một buổi tối tình cờ, Gil lê bước dọc khắp các con phố Paris vào lúc nửa đêm. Anh muốn tận hưởng chút thanh bình còn sót lại của một ngày, có ai ngờ chuyến đi dạo đêm đó lại trở thành bước ngoặt làm thay đổi toàn bộ cuộc đời anh. Như một chàng-lọ-lem, Gil được một cỗ xe và những người bạn với trang phục thập niên 20 của nước Pháp đến đón và mời đi chơi. Gil không ngần ngại bước lên, để rồi nhận ra mình thực sự đang sống trong cái không khí hoài cổ mà bản thân từng ao ước bấy lâu nay: một Paris cổ điển, tráng lệ và yên bình.
 

  Họ đi đến một quán bar, Gil ngay lập tức nhận ra rằng cái thời đại mà mình thần tượng cũng tuyệt vời như những gì anh ta nghĩ: những bản nhạc du dương, những điệu nhảy dè dặt, những con người giao tiếp bằng mắt với một phong cách sống cổ điển, hơi trang nghiêm nhưng cũng không kém phần lãng mạn. Tại đây, Gil gặp được Cole Porter, nhà soạn nhạc vĩ đại người Mỹ, Josephine Baker, Zelda và Francis Scott Key Fitzgerald. Tất cả đều là những người mà Gil từng ngưỡng mộ, từ tài danh cho đến cuộc sống. Cuối cùng, anh gặp được Hemming way, người sẽ thay đổi toàn bộ sự nghiệp của anh vì sẽ giới thiệu cuốn tiểu thuyết của Gil đến với Gertrude Stein, một nữ nhà văn nổi tiếng khác.

Ở cái thời khắc hạnh phúc đó, mọi thứ với Gil chẳng thể nào là một giấc mơ, bởi sức mạnh của sự thật đang buông trùm lên mọi tế bào của cơ thể anh. Sự trộn lẫn giữa quá khứ, hiện tại, tương lai đang đào bới và sắp xếp lại những chuỗi thần kinh trong các giác quan của Gil. Thứ mà anh chưa thể nhận ra đó là, chẳng sớm thì muộn thôi, quá khứ rồi cũng lùi lại phía sau để những thứ khác tiến lên, bất chấp chúng ta có yêu mến nó thế nào…

Không phải là cổ tích

   Câu chuyện sẽ còn dài, bạn sẽ nhận ra ở đó, Gil gặp và yêu mến một cô gái khác. Cô gái này cũng mang tâm trạng hoài cổ, ngưỡng mộ thời kỳ tươi đẹp (Belle Époque) của nước Pháp. Họ lại cùng nhau lạc về thời kỳ này, để rồi nhận ra khoảnh khắc mà Henri de Toulouse-Lautrec, Paul Gauguin và Edgar Degas, những nhà nghệ thuật vĩ đại thời đó, yêu mến và muốn sống là thời kỳ Phục Hưng. Gil cuối cùng cũng nhận ra chân lý sau những chuyến du hành vào nửa đêm ở Paris của mình: Hoài cổ cũng là một cách sống, nhưng tốt hơn là con người nên chấp nhận thực tại và thay đổi cái thực tế của thời đại mình đang ở. Bởi chẳng có khoảnh khắc nào của thế giới, chứ không chỉ riêng Paris, là hoàng kim, nên trân trọng mỗi khoảnh khắc sống ở cuộc đời mới là cách để bản thân mình hạnh phúc.
 

   Bằng lối làm phim kỳ ảo, siêu thực, đạo diễn Woody Allen được cho là đã làm ra bộ phim thành công nhất của mình từ năm 1994 đến giờ. Tên tuổi của ông đã không còn mấy xa lạ với những người yêu điện ảnh thế giới, vì phim của ông luôn mang phong cách của một kẻ lãng mạn, yêu cuộc sống và chuộng cái đẹp.

   Trong món ăn đặc sắc và thấm đẫm thứ gia vị đặc biệt lần này, Midnight in Paris của Woody Allen phô bày cả ba chủ nghĩa nghệ thuật là hiện đại, hoài cổ và hiện sinh. Bạn có thể xem Paris là cái nôi của nghệ thuật hoặc không, còn tùy, nhưng khó có thể phủ nhận Woody Allen đã làm khán giả ngạc nhiên tột độ bằng cách đưa người xem du hành qua nhiều thời kỳ của nước Pháp. Để rồi, khiến cho tất cả chúng ta phải ngạc nhiên nhìn nhận lại chính mình, liệu đã có bao giờ bạn mãi mãi sống trong quá khứ mà không thoát ra được.

   Dù không có gì níu kéo, Gil vẫn quyết định quay về thực tại. Chấm dứt một chuỗi ngày của sự bí bách và mâu thuẫn, và chỉ đơn giản là để gặp thêm một người bạn mới. Một cô gái không có nhiều kỷ niệm với Gil, nhưng đơn giản là hiểu anh, yêu nhạc Cole Porter và thích những buổi chiều mưa ướt át. Đôi khi như thể là đủ, để bắt đầu, dù chưa đủ để tiếp tục đi xa, nhưng mọi thứ chỉ mới là những giây phút đầu tiên, hãy cứ để định mệnh quyết định đi đã…
 

 

Mọi thứ rồi sẽ khác…

   Xem phim của Woody Allen, Bạn phải đào sâu hơn cái lớp vỏ thực tại mà mình đang thấy để chiêm nghiệm nó. Cứ mỗi phút đi qua, bạn sẽ nhận ra được cái ẩn ý trong từng chi tiết, lời thoại được chăm chút một cách khá kỹ lưỡng, cầu toàn. Mặc dù được nhiều lời khen ngợi từ cả giới phê bình lẫn khán giả, Midnight in Paris vẫn có đôi chút vướng mắc trong lòng người xem, với những ai không thích sự mơ hồ, ghét kiểu cách dùng bí ẩn để làm gia vị cho một bộ phim lãng mạn về tình yêu của Woody Allen.

   Người xem cũng có thể khó chịu với sự ngu ngơ, khù khờ đến buồn cười của anh chàng Gil do Owen Wilso thủ vai. Cách hóa thân dung dị và bình thường nhưng hoàn toàn đúng với những gì mà khán giả có thể tưởng tượng: một anh chàng cổ điển, lãng mạn, lịch lãm và dễ chịu. Điều này một phần cũng tạo nên sự đồng cảm ở khán giả. Và bên cạnh đó là một Marion Cotillard cực kỳ quyến rũ trong vai Adrianna, nhẹ nhàng và cháy bỏng.
 

   Midnight in Paris là một bộ phim có cái kết happy-ending vừa phải. Không lộng lẫy xa hoa, không tưng bừng chè chén, bộ phim đơn giản là một lát cắt để chúng ta nhận ra bất cứ ai cũng có được khoảnh khắc đó ở trong đời. Nhưng trước hết, hãy cứ là chính mình đi đã, rồi chấp nhận thực tại và thay đổi nó chứ không phải là mãi mãi sống trong quá khứ.

   Hoài cổ, cái động từ này có thể là một phương tiện cứu nguy cho chúng ta trong những lúc bế tắc, nhưng mãi mãi không thể nào là cứu cánh cuối cùng của cuộc đời. Vì cuộc đời mỗi người không phải là chiếc thuyền độc nhất trên một dòng sông, không tiến thì lùi. Cuộc đời bây giờ là hiển hiện nguyên vẹn một con người trong đám đông, nếu không biết dấn thân theo cách của mình, hẳn rồi đám đông sẽ đẩy bạn lưu lạc đến một nơi nào đó mà mình không biết.